Türk Hava Yollarının (THY) kadın pilotları, uğruna eski mesleklerinden vazgeçtikleri pilotluğu zorluklarına rağmen severek yapıyor.
Hem dünyada hem de Türkiye’de kadınların havacılık sektörüne olan ilgisi gün geçtikçe artmaya devam ederken kadınlar kabin memurluğunun yanı sıra pilotluğa da yoğun ilgi gösteriyor.
Diğer hava yolu şirketlerinde olduğu gibi THY’de çalışan kadın pilot sayısı da gün geçtikçe artıyor.
Bayrak taşıyıcı şirkette yer alan 329 kadın pilottan birisi müzisyenlik yaparken pilot olmayı seçen 38 yaşındaki Belgin Ayhan.
Ayhan, İstanbul Teknik Üniversitesi Elektronik ve Haberleşme Mühendisliği Bölümü mezunu olmasına rağmen ilk önce müzisyen olmaya karar verdi. Çeşitli orkestralarda yan flüt çalan Ayhan, müzikten para kazanırken 2014 yılında sosyal medyada THY’nin “yetiştirmek üzere 2’nci pilot aday adayı” ilanını gördü.
Yüksek lisans yaptığı sırada bu ilana başvuran, aldığı eğitimin ardından pilot olan Ayhan, 2017’den beri geniş gövdeli ve uzun menzilli uçuşlarda görev yapıyor.
Belgin Ayhan, yaptığı açıklamada, pilotluk ilanına sektörü bilen hava trafik kontrolörü bir arkadaşıyla yaptığı uzun istişareler sonucunda başvurduğu söyledi.
O dönemde profesyonel olarak müzikle uğraştığını belirten Ayhan, “Beni hem sanattan uzak koymayacak hem de yapabileceğim bir iş mi?’ diye yaptığımız istişareler sonucu ilana başvurdum. Başvurduktan sonra bu işin bana göre olduğunu ve bu meslekte çok rahat ettiğimi fark ettim. 2015 yılında THY’nin akademisine kabul edildim, 2 yıllık pilotaj eğitiminin sonrasında Airbus 330-350 filolarında uçmaya devam ediyorum.” dedi.
“Pilotluk da sanat gibi”
Ailesinin pilot olma kararını ilk başta şaşkınlıkla karşıladığını aktaran Ayhan, şöyle devam etti:
“‘Belgin isterse bu işe de yapar.’ diye düşündüler. Çünkü müzikle uğraşmaya ve bu işten para kazanmaya da başlamıştım. Daha sonra bu işe başvuracağımı duyduklarında çok mutlu oldular. Şu anda meslekten artan günlerimi flüt çalarak değerlendiriyorum. Güzel sanatlar lisesinin 35-40 kişilik orkestrasında halen çalmaya devam ediyorum. Pilotluğa alışma dönemim çok keyifli bir süreç oldu. Pilotluk da sanat gibi. 250 tonluk uçağı siz kaldırıyorsunuz, götürüyorsunuz ve emniyetle indirmeye çalışıyorsunuz. Çok heyecanlı bir süreç.”
Ayhan, yurt içi ve dışına uçuşlar yaptığını, geniş gövdeli uçaklar kullandığı için daha çok yurt dışındaki seferlere gittiğini anlattı.
“Bazen uyku çok zorluyor”
Mesleğin zorluklarından bahseden Ayhan, “Bazen uyku çok zorluyor. Çünkü çok uzun saatler uçuş yapabiliyoruz. Özellikle 350 filosu 13 saate kadar süren uçuşlar yapabiliyor. Batıya gidişlerde değil ama dönüşlerde gün çabucak bitmiş oluyor. Çünkü güneş bize doğru geliyor ve biz de ona doğru gittiğimiz için sanki 24 saati uçakta geçirmiş gibi oluyoruz. Dinlenmemizi sağlamış olsak bile bu bize yorgunluk sağlıyor.” diye konuştu.
Ayhan, işin sevilmesi halinde dezavantajlarının çok fazla göze batmadığını dile getirerek, yatı ve dinlenme süresi çok kısıtlı olduğunda sonraki uçuşu tehlikeye atmayacak şekilde dinlendiklerini kaydetti.
“Eğer orada vaktimiz varsa gittiğimiz yerin özeliklerine bağlı olarak dışarı çıkıyoruz. Bazen çıkmamız güvenli olmayabiliyor.” diyen Ayhan, bazen de gittikleri ülkelerde gezmenin çok rahat olabildiğini söyledi.
Ayhan, “Dışarı çıkabiliyoruz, gezebiliyoruz. Ekiple yemek yiyebiliyoruz. Özellikle takip ettiğim gittiğim yerlerde farklı bir etkinlik, konser var mı, bunları takip etmeye çalışıyorum. New York’u çok beğeniyorum çünkü her zaman müzik dinleyecek açık bir yerler bulunabiliyor.” diye konuştu.
Hostesken pilot oldu
THY’nin diğer kadın pilotu 35 yaşındaki Pınar Çetin ise kabin memurluğundan pilotluğa geçti.
Marmara Üniversitesi İşletme Bölümü mezunu Çetin, Galatasaray Üniversitesinde Pazarlama İletişimi Yönetimi alanında yüksek lisans yaptı. THY’de 22 yaşındayken kabine adım atan Çetin, havacılık mesleğinde bir adım daha ileriye gitmek için açılan pilotluk eğitimi ilanına başvurdu.
Sınavlar sonucu eğitim hakkı elde etmeyi başaran Çetin, zorlu sürecin ardından bu kez kokpitte görev almaya başladı.
Çetin, babasının havalimanında teknisyen olması dolayısıyla havacılığa küçük yaşlardan itibaren ilgi duyduğunu söyledi.
Babasının yönlendirmesiyle THY’nin kabin memurluğu ilanına başvurduğunu dile getiren Çetin, “Kabinde olmak da çok güzel bir duyguydu. Ben işimi hep severek yaptım. İletişim kurmayı çok seviyorum. Uçağın her yerinde olmayı çok seviyorum. Yedi sene boyunca bayrak taşıyıcı firmamız THY’yi dünya üzerinde her yerde temsil etmek benim için çok keyifli bir görevdi.” ifadelerini kullandı.
Zamanla pilotluğa ilgi duymaya başladığını anlatan Çetin, içinde mesleğini bir adım daha öne taşıma fikrinin hep var olduğunu belirtti.
Havacılığa ilgisinin sonradan geliştiğini, bu nedenle havacılığı bir türlü bırakmak istemediğini fark ettiğini dile getiren Çetin, şunları söyledi:
“Araç kullanmayı, motor kullanmayı çok seviyorum. Uçak da keza öyle bir mekanik. Dolasıyla bana inanılmaz keyif vereceğini düşündüm. Sonra sürekli kaptanlarımızla konuştum. Ne yapmam gerektiğini sordum. Onlar yönlendirdi. Akabinde THY’nin Pilot Akademisi ilanına başvurdum. Ona başvurduktan mülakatlar biraz uzun sürüyor. Sonra eğitimler başlıyor. Başlangıç eğitimi 2 seneye sürüyor. Bizimkisi pandemiden dolayı biraz uzadı. Ardından (uçak) tip eğitimi aldık.”
Çetin, pilotluğun zor bir meslek olduğuna dikkati çekerek, şöyle devam etti:
“Sürekli uçuşta olmak demek basınca maruz kalmak demek. Düzensiz bir hayat sitiliniz var. Gece uçuyorsunuz, gündüz uçuyorsunuz. Her gün saat 09.00’da işe gitmiyorsunuz ama avantajları da var. Boş günlerinizi hafta içi kullanıyorsunuz. Özel günlerinizi belki ailenize, akrabalarınıza ayıramıyorsunuz ama blok boşlar yapabiliyorsunuz. Mesela sadece cumartesi ve pazar izin kullanmıyorsunuz 4 boş, 5 boş kullanıyorsunuz. Her uçuş için beraber çalıştığınız arkadaşınızın değişmesi bir yenilik.”
“Babam her zaman gurur duyduğunu söylüyor”
Ailesinin mesleği konusunda kendisine çok destek verdiğini aktaran Çetin, “Ailem alışıktı ama annem hep endişeliydi. Ama babam seviyor. Her zaman gurur duyduğunu söylüyor. Ben de onu mutlu ettiğim için mutluyum.” ifadelerini kullandı.
Çetin, pilot olmak isteyenlerin yeteri kadar azim ve sabır gösterdikleri taktirde kesinlik başarıya ulaşacaklarını belirterek, “Özellikle hem cinslerime bunu söylüyorum. Bir kadın olarak bu görevi yapmak bana çok büyük onur ve gurur veriyor. Kolay bir meslek değil ama kendinde bu azmi gören herkesin eğitimini alarak kokpitte yerini almasını temenni ediyorum.” dedi.