Projesiyle kirli suları temizlemeyi hedefliyor

Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ile Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumunun (TÜBİTAK) desteklediği “Genç Mucitler” isimli dosya haberin bu sayısında iklim değişikliğinin olumsuz etkilerini azaltmaya yönelik çalışmalar yapan Diler’in “kirli suyu temizleme” konusundaki projesi ele alındı.

Lise öğrencisi Hulusi Diler, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının TEKNOFEST kapsamında düzenlediği 2204-D Lise Öğrencileri İklim Değişikliği Araştırma Projeleri Yarışması’nda “Platanus Orientalis L. Adsorbanı ile Ham Petrol Döküntülerinin Sulardan Geri Kazanımı” projesiyle birinci olmuştu. Projesiyle “3. Ulusal Arktik Bilimsel Araştırma Seferi”ne de katılmaya hak kazanan Diler, kutupta geçirdiği 1 haftalık süreçte çalışmasını deneyimleme imkanı buldu.

Diler, Arktik’teki izlenimlerini ve deneyinden elde ettiği sonuçları anlattı.

Deneydeki asıl amacının sulardaki petrol kirliliğini gidermek olduğunu belirten Diler, bunun için öncelikle petrol kirliliğini giderebilecek “adsorban” maddeleri araştırdığını söyledi.

Arktik Okyanusu’ndan aldığı su örneğine bir miktar petrol eklediği bilgisini veren Diler, şöyle devam etti:

“Adsorban maddelerden çevremde en çok görülen doğu çınarı meyvesinin tohum liflerini içine yerleştirdiğim suya temas eden bölgelerin yalıtılması amacıyla kılıflar kullandım. Böylece sudaki petrolleri 1 gram lif başına 26,27 gram petrol olacak şekilde temizlemeyi başardım. Arktik’te Türkiye’deki deneyimle aynı sonucu aldım. Böylece çalışmamın aslında uluslararası kullanılabileceğini de tespit etmiş olduk. İklim krizini etkileyen faktörlerden birisi su kirliliği. Proje sayesinde su kirliliği önlenebileceği gibi iklim krizinin de önüne geçebilecek bir proje geliştirmenin adımını attığımızı düşünüyorum.”

“Küçüklükten beri kutuplar ilgi alanım”

Kutuplara küçüklüğünden bu yana ilgi duyduğunu ancak oraya gidip gözlem yapma imkanına sahip olacağını aklının ucundan geçirmediğini vurgulayan Diler, Arktik seferindeki deneyimlerini de anlattı.

Seferin kendisi için en iyi yanının orada tanıştığı bilim insanları olduğunu ifade eden Diler, “Oradaki yerli ve yabancı bilim insanlarına kendi projemi anlatma fırsatı yakaladım. Orada tanıştığım bir hocadan ileride yapacağım çalışma için belki bana katkı sunmasını isteyebileceğim. Bunun bana artısı dokunacak. TÜBİTAK projelerine katılmaya devam edeceğim. Proje sırasında yaptığım çalışmalar ve okuduğum makalelerin katkıları, derece elde etmekten daha önemli.” diye konuştu.

​​​​​​​TÜBİTAK projelerinden liseye geçinceye kadar derece elde edemediğini fakat eğitim öğretim hayatının uzun bir serüven olduğu bilinciyle yoluna devam ettiğini vurgulayan Diler, akranlarına çalışma motivasyonlarını asla kaybetmemeleri tavsiyesinde bulundu.