Afrikalı çömlekçiler mesleğin modern tekniklerini öğreniyor

Larissa Antik Kenti kazılarında elde edilen bulgulara göre toprak eşya ve seramik üretiminin milattan önce 7’nci yüzyıla kadar uzandığı belirlenen Menemen’de çömlekçilik önemini korumaya devam ediyor.

Menemen’de 7 kuşaktır toprak testi ve çömlek üreten ailenin üyelerinden 64 yaşındaki Bilal Deniz de zaman zaman yurt dışından Türkiye’yi ziyaret edenlere çömlekçilik eğitimi veriyor.

Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığının (TİKA) organizasyonuyla daha önce 2 kez Çad’ın başkenti Encemine’ye bağlı çömlekçiliğiyle ünlü Gaoui köyüne giderek eğitimler veren Deniz, şimdi ise aynı bölgeden 6 çömlekçi kadını misafir etti.

Çad Kültür İşleri, Turizm ve El Sanatları Bakanlığı yetkilisi Hadje Achta Saimoune ile Menemen’e gelen kadınlar, Bilal Deniz, oğlu Emre Deniz ve buradaki ustalardan çömlekçiliğin modern teknikleriyle ilgili bilgiler alıyor.

Toprağın işlenmesinden pişmesine kadar çömlek yapımında tüm evreleri elleriyle gerçekleştiren Çadlı kadınlar, burada elektrikle çalışan makinelerde çömlek yapmayı öğreniyor.

Çadlı kadınlar, eğitimin ardından bu ay ilçede düzenlenecek 2. Uluslararası Menemen Çömlek Festivali’ne de katılacak.

Çömlek ustası Bilal Deniz, daha önce TİKA aracılığıyla 4 Afrika ülkesine gittiğini, Çad’ın da bunlardan birisi olduğunu söyledi.

Sonrasında Afrika’daki yetkililerle bağlarını koparmadıklarını aktaran Deniz, şunları kaydetti:

“Bu sene Menemen’de 2. Çömlek Festivali düzenlenecek, arkadaşları oraya katılmaları için davet ettik. Bu kadınlar orada bu işi yapıyorlar ama makine, tesisat hiçbir şey yok. Çamurun etrafında dönüyorlar. Makinelerle tanışsınlar istedik. Burada ilk aşamada toprağı nasıl çamur yapıyoruz, fırınlama, sırlama… Her türlü işlemi gösteriyoruz kendilerine. Onların daha ilkel üretim teknikleri bırakıp makineleşmeye geçmelerini amaçlıyoruz. Böylece daha fazla çömlek yapma imkanı bulacaklar.”

“Çad’da maalesef bunları yapma fırsatımız olmuyor”

Proje koordinatörü Hadje Achta Saimoune ise Türkiye ile yürütülen iyi ilişkiler sayesinde buraya geldiklerini belirtti.

Menemen’de çok iyi ağırlandıklarını ifade eden Saimoune, şunları söyledi:

“Çad’da kadınlar elleriyle farklı çömlekler yapıyorlar. İzmir’de büyük ocaklarda elektrikle nasıl çömlek yapıldığını öğreniyoruz. Çad’da maalesef bunları yapma fırsatımız olmuyor, çünkü bu imkanlarımız yok. Bilal Bey’in sıcak karşılaması burayı çok sevmemizi sağladı ve bizi çok mutlu etti. Bize burada evinde konaklama imkanı sundu. Türkiye’ye bize bu imkanları sundukları için teşekkür ediyoruz.”

Çadlı Alakere Melanie, çocukluğundan itibaren çömlekçilikle uğraştığını ancak makineleşme sayesinde kısa sürede daha çok ürün çıkarıldığını gözlemlediklerini ifade etti.

​​​​​​​