Bütün hastalıkların anası niteliğinde olan stresi azaltmanın birçok yolundan bahsedilebilir.
Stres gerçeği hayatımızın bir parçasıdır. Şu hayatta herkes az ya da çok stresle yüz yüze kalmak durumunda kalabilmektedir.
Stresi küçük bir miktarda veya zararlarını en aza indirgemek ise insanların elindedir. Bunun için yol ve yöntemler aramak ve bu konuda çabalamak önem arz etmektedir.
Sanatsal faaliyetlerin insan sağlığına olumlu katkılar sunduğu yapılan birçok araştırma ile kanıtlanmaya çalışılmıştır.
Sağlığın korunması, tedavisi ve hastalıkların önlenmesinde sanatsal aktiviteler insana olumlu bir katkı sunmaktadır.
Özellikle hastalıkları büyük çoğunluğunun temel sebebi olan, aşırı stresle mücadelede ilaçlardan başka şifa kaynağı unsurların başında sanatsal faaliyetler gelmektedir.
Burada sadece sanatsal faaliyetleri bizatihi yürütenler değil; aynı zamanda sanatsal çalışmalarla ilgilenen kişiler de sanatın iyileştirici gücünden faydalanmaktadır.
Bu anlamda sanatla bir yolla içli dışlı olan bireylerin ruh halini, duygularını ve diğer psikolojik durumlarını geliştirebilme kapasiteleri oldukça yüksek olmaktadır. Sorunlarla başa çıkabilmek ve sorunları çözebilme becerisi kazanmada sanatın olumlu bir rolü olduğu çokça zikredilmektedir.
Stres hormonlarının azaltılmasında ve mutluluk hormonu salınımının artmasında sanatla uğraşmak fayda sağlamaktadır.
Bunlara ek olarak empati yeteneğini geliştirmek için de sanatsal aktivitelerin ciddi oranda katkı sağladığı yapılan çalışmalarda ortaya konulmaya çalışılmıştır.
Bazı ülkelerde hekimlerin hastalık tedavileri için, tamamlayıcı ya da bütünleyici bir yöntem olarak, sosyal reçeteler yazdıkları görülmektedir.
İngiltere’de bu anlamda yalnızlıkla boğuşan hastalara sosyal ve sanatsal etkinliklerde bulunmaları reçete edilmektedir. Kanada’da müze ziyaretlerinin reçete edilmesi de dikkat çekicidir.
Sanatın iyileştirici gücünü daha net ifade etmek için, müziğe ayrı bir başlık açmak icap etmektedir.
Tarihimizde müziğin şifa verici olarak kullanıldığını görmekteyiz.
Darüşşifalarda özellikle akıl hastalıklarının tedavisinde müziğin tedavi için kullanıldığı, hastanelerin ortasına şadırvanlar yapılarak su sesinin müzik gibi değerlendirildiği kayıtlara geçmiştir.
İbn-i Sina, müziğin akli ve ruhi gücü arttıran yönüne vurgu yaparak, hastalıkların tedavisinde en önemli ve etkili yollardan birisi olarak müziği göstermektedir. Bu anlamda Sokrates, “Müzik ruhun gıdasıdır” diyerek insanlık tarihine önemli bir not düşmüştür.
Dünya Sağlık Örgütü sanatın iyileştirici olduğuna dair 2019 yılında bir rapor yayınlamıştır. Bu raporda birçok unsura yer verilmiştir. Buna göre sanatın bazı dikkat çekici bazı faydalarından bahsetmek iyi olacaktır.
Müzik stresi azaltmaktadır ve uyku kalitesini arttırmaktadır. Aynı zamanda müzik kalp ritmini ve kan basıncını dengelemektedir. Şarkı söylemek depresyonu azaltmaktadır.
Sanatsal aktiviteler iyimserliği arttırmakta ve dikkati olumlu anlamda etkilemektedir.
Sanatla ilgilenenlerin stres ve kaygı düzeyleri düşük olmaktadır.
Aynı zamanda iletişim becerilerini geliştiren sanat, sağlıklı iletişim kurmayı beraberinden getirmektedir.
Sanat, yaşam amacını bulmaya ve yaşam doyumu sağlamaya da olumlu katkı sağlamaktadır.
Sanatın iyileştirici gücünü örneklendirmek için dünyaca ünlü resim sanatçısı Yayoi Kusama’nın sanat serüveni takdire şayandır.
1929 yılında dünyaya gelen sanatçı çocukluğunda yaşadığı bazı sıkıntıların da etkisiyle psikolojik olarak hastalanır. Ömrü boyunca hastalığıyla uğraşan sanatçının yaşama tutunmasında sanatın büyük bir rolü olmuştur. Çocukluğundan itibaren gördüğü halüsinasyonları resme aktararak kendisini bir yolla tedavi etmiştir. Obsesif kompulsif bozukluk hastası olan Kusama, akıl hastanesinde yatarken dahâ resim atölyesi kurarak hem kendisinin hem de diğer hastaların iyileşme süreçlerine katkı sağlamıştır. Amerika ve Japonya’da bireysel sergiler açarak kendisini gerçekleştirme imkânı bulmuştur. Sergilerden başka festivaller ve workshoplar düzenleyerek psikolojik sorunlarıyla ve görüler gördüğü mental rahatsızlıklarıyla mücadele etmeyi bilmiştir. Kendisinin ifadesiyle, “Sanatla uğraşmasaydım çoktan ölürdüm.” dediğinde bir asra yaklaşan bir ömrü olduğunu belirtmek gerekir.
Dünya hayatında dert, tasa, stres ve kaygı bitmeyecek.
Dünyanın sıkıntıları biri biterken diğeri başlamaktadır. İçine düştüğümüz bu zor durumlardan bir yolla çıkmak gerekiyor nihayetinde.
Bu gibi durumlarda insanlar için sanat, bir nevî menfez görevi görmektedir. Malûm olduğu üzere menfezler, inşaat sektöründe kullanılan, çoğunlukla kirli olan havayı veya suyu tahliye etmek için kullanılan kanallardır. Böylece kirli olan hava veya su tahliye edilirken yerine temiz olan hava ve su ikame edilir.
İnsanın içerisine biriken stresi atmak için menfezlere ihtiyaç vardır. Sanat kanalı ile içeride biriken zararlı şeyler tahliye edilebilmektedir.
Sanatsal etkinlikler kısa bir süreliğine dahi olsa insanı içinde bulunduğu olumsuz şartlardan kurtararak, hayata büyük bir güzellik katmaktadır.
Reklam gibi olacak ama olsun. Biz şöyle diyelim: “Sanatın ve sanatçının dostu olmak iyileştirir.”
